Kod TP dla transakcji z podmiotami powiązanymi
Jak się okazuje, kolejne, niekiedy dosyć zaskakujące wnioski wynikają z analizy istoty kodu TP. Kod TP - oznaczenie procedury szczególnej w zakresie vat należnego - stosujemy w przypadku określonych w ustawie o podatku od towarów i usług istniejących powiązań pomiędzy nabywcą a dokonującym dostawy towarów lub usługodawcą. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług odsyłają z kolei do powiązań, w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, według których podmiotami powiązanymi są m.in. takie podmioty, na które wywiera znaczący wpływ małżonek, krewny lub powinowaty do drugiego stopnia osoby fizycznej wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot. Zgodnie z przepisami Kodeku rodzinnego i opiekuńczego - z małżeństwa wynika powinowactwo między małżonkiem a krewnymi drugiego małżonka, trwa ono mimo ustania małżeństwa.

- Tak więc, jako transakcje pomiędzy podmiotami powiązanymi należy traktować także dostawy towarów lub świadczenie usług, na rzecz osób będących krewnymi byłego już małżonka osoby fizycznej 
wywierającej znaczący wpływ na co najmniej jeden podmiot. Taki tok rozumowania potwierdza też odpowiedź na jedną z interpelacji poselskich (12443) – zwraca uwagę Sylwia Loręcka.



Agnieszka Górecka wskazuje z kolei, że w tym przypadku należy analizować powiązania każdorazowo w momencie dostawy towarów lub świadczenia usług, tym bardziej że TP nie dotyczy tylko sprzedaży, ale również obejmuje transakcje, dla których nie ma obowiązku wystawienia faktury oraz nieodpłatne przekazanie towarów i usług. Kod TP dotyczy powiązań kapitałowych, jednak największy problem z jego stosowaniem jest w przypadku powiązań osobowych. Tutaj definicja jest bardzo szeroka i dotyczy powiązań funkcyjnych (sprawowanie funkcji zarządczej lub kontrolnej), jak i powiązań rodzinnych. Na przykład w sytuacji, gdy członkiem zarządu jednej spółki jest p. Adam, a jego siostra jest w radzie nadzorczej drugiej spółki, występują powiązania osobowe.